​Hoe herhalingen in ons leven richting geven

Wat is een patroon?

Een patroon is een herhalende reactie op een situatie — een bewuste of onbewuste gewoonte.
Zo’n gewoonte bestaat altijd uit vier onderdelen:

1. Lichamelijke reactie

2. Denken

3. Emotie

4. Gedrag

Deze grijpen in elkaar als tandwieltjes die samen een systeem vormen.

Verwachtingen en voorspellingen

Op basis van een situatie ontwikkel je verwachtingen. Vanuit die verwachtingen maakt je brein onbewust voorspellingen en inschattingen.

• Je onbewuste doet hierbij zo’n 95% van het hoofdwerk.

• Ervaringen leiden tot verwachtingen.

• Verwachtingen vormen voorspellingen en visualisaties.

• Die visualisaties sturen je keuzes en manier van leven.

Je wordt niet wie je wilt zijn, maar wie je denkt te zijn.
Weet dus wat je (onbewust) denkt.

Probleempatronen

Een probleempatroon ontstaat vaak in situaties waarin je jong, onbeschermd of geschokt was.

• Je biologie helpt je om de nare situatie snel te vergeten, maar zet de reactie erop onbewust vast.

• Zo kun je bij herhaling snel handelen.

• Deze reactie ligt “beveiligd” opgeslagen omdat je destijds de emotie niet aankon, of omdat de situatie dat niet toestond.

Je kunt dit zien als een stoppenkast: de stoppen zijn doorgeslagen, maar het netwerk bleef intact.

Die beveiliging ontwikkelt zich later tot weerstand. Vaak ook weerstand om de herinnering zelf toe te laten.

Weerstand en inslijten

Hoe sterker de oorspronkelijke emotie, hoe groter de weerstand. Je brein probeert te voorkomen dat je gaat voelen wat je voelt.

• Het oproepen van de herinnering gaat vaak samen met pijn, angst, boosheid of verdriet.

• Er ontstaat een strijd tussen willen begrijpen en niet willen voelen.

• Door verdringing verfijn je je patroon, maar verlies je zicht op de oorsprong.

De kracht van doorvoelen

Positieve ervaringen leiden tot positieve voorspellingen. Negatieve ervaringen leiden tot negatieve voorspellingen.
Pas wanneer je een negatieve ervaring emotioneel doorleeft, kun je die neutraliseren.

Daarna kun je hem weer rationeel bewerken en veranderen.

Kleur en energierichting

Binnen het uitvogelschema heeft elk onderdeel een kleur en een letter, passend bij een energierichting.

• Je onderzoekt:

  • Welke emotie voel ik?

  • Waar reageert mijn lichaam?

  • Hoe is mijn denken?

  • Wat doe ik dan?

  • Wanneer gebeurt dit?

Daarbij kijk je of alle vier dezelfde energierichting hebben of juist verschillen.

• Vier dezelfde kleuren: je patroon is zuiver en de onderdelen stemmen overeen.

• Verschillende kleuren: mogelijk klopt je probleemformulering niet, of speelt er nog iets anders mee.

Twee polen per energierichting

Elke energierichting heeft twee uitersten, zoals:

• Eb ↔ Vloed

• Prooi ↔ Jager

• Kop ↔ Munt

Deze tegenpolen horen bij elkaar en vullen elkaar aan.

Oplossing binnen bereik

Zo lang je de oorzaak van je probleem buiten jezelf zoekt, blijft de oplossing buiten bereik.
Wanneer je de oorzaak in jezelf zoekt, komt de oplossing juist dichterbij.

Geen patroon, wel een ervaring

Niet elk probleem is een patroon. Een eenmalig probleem ontstaat in een specifieke situatie en herhaalt zich niet structureel.

Voorbeelden:

• Je wordt geconfronteerd met iemand die jouw grens overschrijdt.

• Er is iets dat niet besproken kan worden.

• Je draagt 100% verantwoordelijkheid maar krijgt geen enkele flexibiliteit.

• Je wordt afgerekend op een onhaalbare taak.

Onderzoek bij eenmalige problemen

Om helderheid te krijgen in zo’n situatie kun je jezelf de volgende vragen stellen:

1. Wederzijdse toestemming

   • Was er sprake van instemming van beide kanten?

2. Vrijwilligheid

   • Vond de situatie plaats uit vrije wil?

3. Gelijkwaardigheid

   • Waren de verhoudingen tussen jou en de ander gelijkwaardig?

4. Passend in de context

   • Was het gedrag of de situatie gepast binnen de omgeving of omstandigheden?

5. Oneigenlijke impact

   • Was er sprake van een effect of gevolg dat buiten proportie of niet terecht was?

👉 Eenmalige problemen vragen dus niet om patroononderzoek, maar om reflectie op de situatie zelf: wat gebeurde er, hoe werd ermee omgegaan, en wat was de impact?

​